İki doz aşı olan kişilerin 3. Doz (hatırlatma dozu) olmasını artık tüm dünya kabul etti. Ama tartışma Pfizer/BioNtech ve Moderna aşıları üzerine yürütülüyor. Bu iki aşı da mRNA aşısı ama Türkiye ve bazı ülkeler ilk iki dozu bildiğiniz gibi SINOVAC firmasının ürettiği ölü virüs aşılarıyla oldular. Sonrasında hatırlatma dozunda bazılarımız mRNA aşısını, bazılarımız yine Sinovac firmasının ölü virüs (inaktif) aşılarını tercih etti. Bu arada iki Sinovac aşısının üzerine 3 doz mRNA aşısı oldular. Yani toplam toplamda 5 adet COVID-19 aşısı olan tek ülke belki de biziz. Aşı temininde elinden gelenin en fazlasını yapan T.C. Sağlık Bakanlığı ve yetkili birimlere gerçekten şükran borçluyuz. Ben kendi adıma 5 doz aşı olunmasının karşısında oldum. Tamamen bilimsel gerekçelerle 3. Dozdan sonrasının yaradan fazla bağışıklık sistemimiz üzerinde olumsuz etkileri olma riskinin (aşırı duyarlılık veya yanıtsızlık gibi) üzerinde durdum. Ben Ocak-Şubat 2021’de iki doz Sinovac aşısı oldum, Temmuz sonu-Ağustos başı gibi aşılarda 10 günlük yokluk döneminde,ben ikinci aşımın üzerinde 6 ay geçmesini beklerken 3. Doz aşıyı olamadım ve 4 Ağustos’ta Korona geçirdim. Enfeksiyon sonrası 6. Ayımda da 3. Hatırlatma dozunu mRNA aşısı ile oldum. Ve başka bir aşı olmadım. ABD’de 3 doz aşı 12 yaş üzeri kronik hastalığı olanlarla, 65 yaş üzeri yaşlılara yapıldı. Bunun ekonomik boyutu 26 milyar USD olarak açıklandı. Bazı ülkeler hastalığın OMICRON ile sıçramasıyla yeniden aşıya sarıldılar ve 4. Dozu uygulamaya soktular. Halen bilim dünyası şu soruyu soruyor 2. Hatırlatma dozu gerekli mi?
Üçüncü aşı konusunda kimsenin farklı bir düşüncesi kalmadı. 12 yaşının üzerindeki herkes iki dozluk aşılamadan 6 ay geçmiş ise 3. Dozu yaptırmalı ki aşıların koruyuculuk oranı daha uzun süre olsun. Buna rağmen iki aşılı insanlardan ancak yarısı 3. Dozu yaptırmaya gönüllü oldular. Bu gurupta olup da ilk 2 aşının üzerinden 6 aydan fazla geçmiş olmasına rağmen hatırlatma dozu için yeniden aşılamaya sıfırdan başlamanız gerekmiyor. Kara verdiyseniz gidip olmanızda bir sakınca yok yine istenen yarar sağlanacaktır. Günün sonunda 4. Aşı gündemi geldi. Peki kimler 2. Hatırlatma dozunu olmalı ve bu ne zaman yapılmalı? 12 yaş üzerinde olan ama bağışıklık sistemi bozuk olanlar ile 50 yaş üzerinde olan herkes ilk hatırlatma dozundan sonra en az 4 ay geçmişse 4. Dozu yani 2. Hatırlatma dozunu olabilirler. İki doz J&J Janssen aşısı olmuş kişilerin de son aşıları üzerinden en az 4 ay geçmişse hatırlatma dozu yaptırmalarının uygun olacağı kesinlik kazandı. Ayrıca sizin ya da birlikte yaşadığınız kişilerin ağır covid geçirme riski varsa, COVID-19 riski yüksek bir işte çalışıyorsanız (hekim, hemşire, diş hekimi, her türlü sağlık personeli, riskli bölgelere sık seyahat etmek zorunda olanlar, riskli bölgede oturanlar, aşısız biriyle yaşayanlar gibi) yine 2. Hatırlatma dozu olmanız öneriliyor. Bence yeni aşılar yolda, özellikle Ege Üniversitesi adına preklinik çalışmalarını tamamladığımız COVID-19’a karşı hızlı DNA aşımız gibi pek çok farklı platform veya benzer platformda olmasına rağmen içeriği güncellenmiş aşıları beklemek gibi bir karar da mantıklı geliyor. Önümüz yaz bu dönem açık havada olmamız, havaların virüsler için aşırı sıcak olmasıbizleri daha güvende tutacaktır. Ben kendi adıma tedbiri elden bırakmadan yazı geçirip, ekim ayında 1 doz daha aşı olmayı planlıyorum. Sağlıklı günler diliyorum.