KORKUTAN KORONA VİRÜS RAPORU

Koronavirüs (COVID-19) küresel etkisi derin olan bir hastalık ancak şu an herhangi bir tedavisi yok. Bu noktada ülkeler koronavirüse karşı çeşitli politikalar uyguladı. Londra merkezli Imperial College, kitleleri etkileyen bu virüs ve ülkelerin izlediği politikaları baz alarak bir rapor yayınladı.
 
İLAÇ DIŞI MÜDAHALE: HALK SAĞLIĞI ÖNLEMLERİ
Rapora göre, herhangi bir tedavisi olmadığı için koronavirüsün yayılmasını önlemede ilaç dışı müdahaleler yani alınan halk sağlığı önlemleri masaya yatırıldı. Buna göre nüfusun temas oranları azaldıkça virüsün bulaşması azalıyor. Bilim insanları, mikrosimülasyon modelini İngiltere ve ABD'ye uyguladı ve herhangi bir müdahalenin tek başına etkinliğinin muhtemel sonuçlarını paylaştı. 
 
Yayınlanan rapora göre, koronavirüsle mücadelede iki yöntem var; biri yatıştırma (mitigation) diğeri de baskılama (suppression).
Yatıştırma: Virüsün yayılmasını yavaşlatmaya odaklanan ancak zorunlu olmayan hafifletme, salgın yayılımını durdurmak. En fazla risk altında olanları korurken, yüksek sağlık talebini azaltmak.
Baskılama: Salgının büyümesini tersine çevirmeyi, azaltmayı amaçlar. Vaka sayılarını düşük seviyelere çekme ve bu durumun süresiz olarak sürdürülmesi amaçlanır.
Şüpheli vakaların evde izolasyonu, şüpheli vakalarla aynı evde yaşayanların evde karantinaları ve yaşlılar ile hastalık riski en yüksek olanların sosyal mesafeleri sağlandığında sağlık hizmetine olan talebin 2/3 azaltılabileceği bulundu ve vaka ölümlerinin yarı yarıya azalacağı keşfedildi. Bununla birlikte, yatıştırma yöntemi tercih edildiğinde yüz binlerce ölüm olmasının yanı sıra, sağlık sisteminin (en önemlisi yoğun bakım üniteleri) de çökeceğine işaret edildi.
 
"SOSYAL MESAFE KURALINA UYULMALI, OKULLAR KAPANMALI"
İngiltere ve ABD bağlamında, baskılamada, tüm nüfusun sosyal mesafeye uyması, vakaların karantinada kalması, aile üyelerinin de ev karantinası uygulamasını gerektiriyor. Bu, okul ve üniversitelerin kapatılmasıyla desteklenebilir ancak okulların kapatılması sağlık sistemleri üzerinde olumsuz etkilere yol açabilir. Öte yandan bu süre zarfında okulların kapatılmasına ek olarak ibadet yerleri, barlar ve diğer sosyal mekanların kapatılması, bu müdahalelerin uygulandığı şehirlerde vaka sayılarını azaltmada başarılıydı.
ÇİN VE GÜNEY KORE'NİN DENEYİMLERİ
on olarak, Çin ve şimdi de Güney Kore'nin deneyimleri baskılama yönteminin mümkün olabildiğini gösterdi. Raporun ardından ABD ve İngiltere koronavirüse karşı daha sert önlem almaya karar verdi. Araştırma ekibi, koronavirüsle iki tür mücadelenin olduğunu kaydetmişti. Buna göre, Boris Johnson hükümeti yatıştırma politikasını benimsiyordu. Bu yöntemde şüpheli vakaların ve aile üyelerinin karantinaya alınması, salgın pik yaptığında zayıf olan kişilerin 3 ay toplumdan uzaklaştırılması baz alınıyor.
Raporda koronavirüse karşı ilaç dışı 5 önlem yer alıyor. İşte o önlemler...
Evde izolasyon:
emptomatik vakalar 7 gün boyunca evde kalır ve ev halkı dışındaki kişilerle teması yüzde 75 azaltır. Hanenin yüzde 70'i de bu politikaya uyar.
Gönüllü ev karantinası:
emptomatik bir vakanın tanımlanmasını takiben hanehalkı,14 gün evde kalır. Toplumdaki temaslarının yüzde 75 azaldığı farz edilir.
70 yaş üzerinde olanlarda sosyal mesafe:
İşyerlerinde temasları yüzde 50 azaltın, hane halkıyla temasları yüzde 25 artırın ve diğer kişilerle temasları da yüzde 75 azaltın.
Tüm nüfusa sosyal mesafe:
Tüm haneler, hane halkı, okul ya da işyeriyle teması yüzde 75' e kadar azaltmalı.
Okulların ve üniversitelerin kapatılması:
Okullar kapatıldığında (okulların yüzde 25'inin açık olduğu varsayıldığında) öğrencilerin aileleriyle teması yüzde 50 artar. Öğrencilerin dışardakilerle teması ise yüzde 25'e kadar azalır.
Raporda sonuç olarak yatıştırma politikalarının uygulanması sonucunda İngiltere için tahmini ölüm sayısı 250 bin, Amerika için ise 1.1 - 1.2 milyon civarında olabilir.  
 
TÜRKİYE'DE ALINAN ÖNLEMLER
Türkiye, rapora göre baskılama (suppression) yöntemini uygulayan ülkelerden. Türkiye'de virüsün görülmesinin ardından okullar kapatıldı. Tiyatro, sinema, gösteri merkezi, konser salonu, nişan/düğün salonu, çalgılı/müzikli lokanta/kafe, gazino, birahane, taverna, kahvehane, kıraathane, kafeterya, kır bahçesi, nargile salonu, nargile kafe, internet salonu, internet kafe, her türlü oyun salonları, her türlü kapalı çocuk oyun alanları (AVM ve lokanta içindekiler dahil),çay bahçesi, dernek lokalleri, lunapark, yüzme havuzu, hamam, sauna, kaplıca, masaj salonu, SPA ve spor merkezlerinin faaliyetleri geçici bir süreliğine durduruldu.
İTALYA GEÇ KALDI
İtalya, koronavirüsten en çok etkilenen ülkelerden biri oldu. Ölü sayısı Çin'den sonra en yüksek İtalya'da görülüyor. Halka "evinizden çıkmayın" çağrısı yapılıyor. Evden çıkmak zorunda kalanlar gerekçelerini yazılı olarak polislere bildiriyor. Gerekçesiz bir şekilde dışarıya çıkanlara ise ceza kesiliyor. Koronavirüsün yayılmasına karşı agresif tedbirler uygulayan İtalya'ya yapılan eleştiriler ise tedbirlerin geç alınmış olması.