İZMİR ÇEŞME İLE SAKIZ ADASI ARASINDA DÜELLO

Dünya üzerinde sakız ağacının en
verimli şekilde yetiştiği yerler olan İzmir’in Çeşme ilçesi ve Yunanistan’ın
akız Adası, en kaliteli sakızı üretmek için adeta düelloya girişirken,
Çeşme’deki ağaçların daha genç olması nedeniyle elde edilen ürünün
Yunanistan’dakinden daha kaliteli olduğu ifade ediliyor. Çeşmeli üreticilerin
hedefi ise Yunanistan’dan yapılan yıllık 10 milyon dolarlık sakız ithalatını
yakalamak.Türkiye’nin önemli turizm
merkezlerinden Çeşme, Osmanlı toprağı olduğu dönemlerde Sakız Adası ile
birlikte dünya üzerinde sakız ağacının en verimli yetiştiği bölge olarak önemli
bir yere sahipken cumhuriyetin ilk yıllarında Girit Adasından Çeşme’ye göç eden
mübadillerin sakız ağacını tanımaması nedeniyle yıllar içerisinde sakız üretimi
adeta unutuldu. Çeşme’deki çok az sayıda sakız ağacı kalması nedeniyle
geleneksel ürünler olan sakızlı kurabiye, sakız dondurması, sakız muhallebisi
gibi ürünlerde kullanılan sakız, Yunanistan’dan ithal edilmeye başlandı. 1959
yılı ise Çeşme için sakız macerasının tekrar başladığı yıl oldu. Dönemin ilçe
tarım müdürü, Yunanistan’ın sakız adasına giderek oradan 20 adet kadar sakız
ağacı kökünü anaç olarak Çeşme’ye getirdi ve üretime başlandı.Üretimi oldukça zahmetli olan
akızın hasadı Haziran ayı ortalarında başlarken, sakız üreticileri bu mevsimde
ağaçların gövdelerini çizip sakız damlalarını toplamaya başlıyor. Ağaçların
altına pekmez toprağı serilerek çiziklerden damlayan sakız Eylül ayı ortalarına
kadar toplanıyor. “Çeşme’de 17 bin sakız fidanı”Çeşme’de arkadaşları ile birlikte
akız ağaçlarının çoğalması ve sakız üretiminin artması için çalışmalar yapan
Çeşmeli sakız üreticisi İbrahim Topal, sakız ağacının çoğaltılmasının zor ve
uzun yıllar gerektiren bir işlem olduğunu belirterek, “Sakız ağacının çelikten
geliştirilmesi için yeni yöntemler bulduk. Bu yöntemle ağaçların yüzde 88
kadarını köklendirdik. Arkadaşlarımızla birlikte 20 yıldan fazladır sakız
ağacının yaygınlaştırılması için çalışmalar yapıyoruz. Bu yıl, ürün elde
ettiğimiz 500 kadar ağacımız var Çeşme’de. Her yıl buna yüzlerce ağaç
katılacak. Çeşme’de 17 bin fidanımız var. Gelecek yıllarda sakızda sürpriz bir
ıçrama yapacağız” dedi.Geçtiğimiz yıl hasat döneminde 20
kilogram kadar sakız toplandığını ifade eden Topal, “Bu yıl 100 kilo kadar
hasadımız olacak. Hasat her yıl artacak. Sakızın ürününün daha çok
çeşitlendirilmesi için de çalışıyoruz. Gelecek yıllarda binlerce dönüm sakızlık
için çalışıyoruz. Sadece ürünü arttırmak değil, kaliteli sakız üretimi için de
çalışıyoruz” diye konuştu. “Çeşme sakızı, Yunan sakızından
kaliteli”Bir sakız ağacından ortalama 300
gram sakız elde edildiğini ifade eden Topal, “10 dönüm sakızlıktan 300 kilogram
akız elde edilebiliyor. İç piyasada 150-200 Euro gibi fiyatla üreticisine
önemli bir gelir kaynağı sağlayabilir. Bizim Yunanistan’dan yıllık 10 milyon
dolarlık sakız ithalatımız var. Yıllık 10 milyon dolarlık ürün üretene kadar
kendimizi başarılı saymayacağız. Bizim ağaçlarımız daha genç olduğu için ürünü
akız Adasındakinden daha kaliteli oluyor. Fiyatı da onun için daha yüksek”
dedi.Yunanistan’dan “Türkler sahte sakız
üretiyor” propagandasıSakız Adası’nın kuzey bölümünde
akız ağacı yetişmediğini söyleyen Topal, “Ancak Çeşme’nin her karış toprağı
akız ağacı üretimi için elverişli. Sakız Adasında 904 kilometrekare, Çeşme’de
2 bin 200 kilometrekarenin her karış toprağı sakız ağacına elverişli. Ancak
Yunanistan bizim sakız üretmemize biraz hırçın yaklaşıyor. ‘Türkler sahte sakız
üretiyor’ gibi propagandalar yapıyorlar. Bize ait pek çok ürünü sahiplendikleri
gibi bu üründe de kara propaganda yapıyorlar. Tahlillerde bizim sakızımızın
daha kaliteli olduğu ortaya çıktı” diye konuştu.
akız Adasında yıllık 300 ton ham
akız üretildiğini söyleyen Topal, Çeşme’nin üretim potansiyelinin ise bunun 10
katı kadar olduğunu ifade ederek, “Sadece ham sakızdan elde edeceğimiz gelir 2
milyar Euro civarını bulur. Biz sakızdan kolonya, sabun, krem, sirke gibi
ürünler yapmaya başladık. Bu ürünlerle birlikte 10 milyar Euro gibi ciddi bir
potansiyele sahip olacağız. Ülke ekonomimize büyük bir katkısı olacağına
inanıyoruz” dedi.