İdlib'te aktif olarak kullanılan SİHA nedir ?

(İzmir Kent Haber)- Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, İdlib’te yapılan saldırı sonrası uçak, SİHA ve kara destek vasıtalarıyla karşı saldırıya geçtiğini açıkladı. Açıklamanın ardından pek çok kişi SİHA araçlarını araştırmaya başladı.
Türkiye’de yerli olarak aktif şekilde üretilmekte ve kullanılmakta olan birçok insansız hava aracı mevcut. Bu araçlar İdlib'deki operasyonda da aktif olarak görev alıyor. Peki bu SİHA araçlarının özellikleri ne?
SİHA bilinen adıyla drone
Silahlı insansız hava aracı (SİHA), genel olarak bilinen adıyla drone, uzaktan kumanda edilen bir tür uçaktır. SİHA'lar iki sınıfa ayrılır: İlki uzaktan kumanda edilerek uçan, diğeri ise kendiliğinden belli bir uçuş planı üzerinden otomatik olarak hareket edebilen uçaklardır. Keşif amaçlı üretilen İHA'lar günümüzde birçok saldırı görevinde de kullanılmaktadır.
Bu araçlar genellikle normal savaş uçakları için zor, kirli ve tehlikeli görevlerde kullanılır.
Günümüzde çok farklı şekil, ebat, konfigürasyon ve karakterde araçlar üretilmektedir. Tarihsel olarak bakıldığında basitçe İHA'lar birer "drone"dur. Ancak bağımsız kumanda sistemleri çok geliştirilmiştir. Bu maddenin amacı İHA'lar ile güdümlü füzelerin farklarını ortaya çıkartmaktır. Öncelikle İHA'lar tekrar kullanılabilir. Mürettebatsız olarak kontrol edilerek durmadan belli bir irtifada uçabilir. Ayrıca bu araçlar jet motoru veya iki zamanlı motor yardımıyla uçar.
 Orduların SİHA'ları tercih etmesinin çok farklı nedenleri var. Savaşlarda pilotların kaybolması, esir düşmesi ve yahut ölmesi en büyük sebep olarak gösteriliyor.
SİHA'lar operatör pilotlar tarafından bir kumanda merkezinden kontrol ediliyor. Kontrol merkezindeki ekranlarda uçağın üzerindeki kameralardan ve termal sensörler gibi çeşitli sensörlerden gelen görüntüleri izleyen pilotlar, uçağı yönlendirerek istedikleri bölgenin üzerinde uçabiliyor ve bir tuşla saldırı düzenleyebiliyor.Herhangi pilot SİHA’ların içinde bulunmadığı için düşürülmesi halinde bir can kaybı yaşanmıyor. Böylelikle riskli bölgelere gönderilerek kritik roller oynuyorlar. SİHA'ların bir diğer avantajı da savaş uçaklarının uçabileceğinden çok daha uzun süre havada kalma potansiyeli.
Gelişmiş SİHA modelleri, otomatik olarak iniş ve kalkış yapabiliyor, otonom bir şekilde uçabiliyor ve merkezle iletişiminin herhangi bir nedenle kesilmesi durumunda üsse kendiliğinden geri dönebiliyor. Yapay zekanın giderek artan etkinliği sayesinde SİHA'ların saldırılar da dahil olmak üzere tüm kararları otonom olarak alması için çalışmalar yürütülüyor.
ELEŞTİRİLME SEBEPLERİ
SİHA’ları katkılarının yanı sıra zararları da oldukça ciddi boyuta ulaştı. Yapay bir zekayla çalışan mekanizmalar vuracakları hedefleri karıştırarak pek çok kez sivil hedeflere isabet etti. Çok sayıda can kaybının yaşanması üzerine pek çok sivil toplum kuruluşu SİHA’ların kullanmasının durdurulmasını talep etti.