Cerrahpaşa'da koronavirüs hastalarının deri bulguları incelendi

İstanbul Üniversitesi - Cerrahpaşa Tıp
Fakültesi Hastanesi Başhekimi ve Deri ve Zührevi Hastalıkları Anabilim Dalı
Öğretim Üyesi Doç. Dr. Zekayi Kutlubay, koronavirüs salgını sırasında hastanede
tedavi gören hastalardaki deri bulgularının Kovid belirtisi olup olmayacağına
dair yaptıkları araştırmanın detaylarını anlattı.Doç. Dr. Kutlubay, sonuçları
uluslararası tıp dergilerinden "Dermathologic Therapy"de geçtiğimiz
haftalarda yayınlanan araştırmada, 210 hastanın üç hafta boyunca deri bulguları
açısından izlendiğini belirterek, "Salgın henüz ülkemize gelmeden önce
İtalya'dan, İspanya'dan yapılan bildirilerde ve birtakım haberlerde, farklı
deri döküntülerinin Kovid'in ilk belirtisi olabileceği ya da Kovid'li
hastalarda bazı deri bulgularının aslında çok sık ortaya çıkabileceğine dair
tartışmalar vardı. Ülkemizde de Kovid-19 vakaları ortaya çıkınca hastanemizde
gerek serviste, gerekse yoğun bakımda yatan hastaları biz de bu açıdan
tarayalım istedik. Çalışma sonuçlarımız geçtiğimiz haftalarda uluslararası bir
dergide de yayınlandı" dedi."KURDEŞEN TEK BAŞINA KOVİD'İN İLK
BELİRTİSİ SAYILAMAZ"Bu çalışmayla kurdeşen ya da kaşıntının
tek başına Kovid'in ilk belirtisi olamayacağının da ortaya konduğunu anlatan
Doç. Dr. Kutlubay, "210 hastayı taradık, bunlar içerisinde 52'sinde Kovid
döneminde ortaya çıkan deri bulgularını kaydettik. Salgın döneminde cilt
bulgularının Kovid'li hastalarda çok sık görüldüğü ve bunun da hastalığın bir
ilk belirtisi olabileceği yönünde sorular da oluşmuştu ama bizim çalışmamız
bunun böyle olmadığını gösterdi. Tek başına deri bulgusu, Kovid'i işaret etmez.
Kaşıntı veya döküntüye ateş, nefes darlığı ya da öksürük gibi diğer belirtiler
de eşlik ediyorsa o zaman hasta Kovid açısından değerlendirilmelidir ve mutlaka
test yapılmalıdır" diye konuştu."EN SIK ELLERDE DEZENFEKTANLARA
BAĞLI TAHRİŞE RASTLADIK"Üç hafta boyunca takip ettikleri 52
hastada en sık gördükleri deri bulgusunun yüzde 30 oranla kırmızı deri
döküntüleri olduğunu anlatan Doç. Dr. Kutlubay, Kovid tedavisi gören hastalarda
en çok rastlanan cilt hastalıklarını şu şekilde sıraladı: "Hastaların üçte
birinde eritem dediğimiz kırmızımsı lekeler dikkatimizi çekti. Yer yer
döküntünün de eşlik ettiği bu lekelere daha çok ellerde rastladık. Bunlar da
çoğunlukla Kovid'den dolayı değildi. Aslında çok sık dezenfektan ya da kolonya
kullanımına bağlı meydana gelen daha çok egzama tarzı yani alerjik deri
döküntüleri şeklindeydi. İkinci sırada yüzde 23 oranında karşımıza çıkan bizim
'makülopapüler' dediğimiz, tüm vücutta 5-6 milimetre çapına ulaşabilen deriden
kabarık, kısmen deri seviyesinde olan, bazen kepekli kabuklanma da yapabilen
döküntülerdi. Bunlar daha çok gövdede ve kollar ile bacakların üst kısımlarında
mevcuttu. Üçüncü sırada ise ürtiker yani kurdeşene rastladık. Hastaların yüzde
14'ünde kurdeşen meydana gelmişti. 1-2 milimetreden 15-20 santimetreye
varabilen çaplarda; çok kaşıntılı, hastayı canından bezdiren cilt sorunlarına
yol açmıştı. Son sırada ise yüzde 8 civarında minik pıhtı atmalara bağlı olarak
gelişen özellikle parmak uçlarında meydana gelen nekroz dediğimiz deri
dokusunun ölmesiyle karakterize siyah kabuklu yaralar yer aldı""EK HASTALIK ARTTIKÇA DERİ DÖKÜNTÜSÜ
RİSKİ DE YÜKSELİYOR"Bu çalışmanın en önemli bulgularından
birinin, Kovid'e eşlik eden deri hastalıklarının özellikle 55-75 yaş arası
hastalarda daha çok rastlanması olduğunu vurgulayan Doç. Dr. Kutlubay,
özlerini şöyle sürdürdü: "İkinci sırada ise yoğun bakıma giren hastalar
geliyor. Yüzde 40'ında deri bulguları gördük. Bir de komorbit dediğimiz ek
hastalığı olanlarda, örneğin diyabet gibi, kronik akciğer hastalığı gibi, kalp
hastalığı gibi, Kovid'e cilt hastalıkları daha çök eşlik ediyor. Hatta ek
hastalık sayısı arttıkça deri bulgularının çıkma oranı da yükseliyor. Mesela
tek bir komorbit hastalığı olanda yüzde 30'ken, iki tane böyle ek hastalığı
olanda bu oran yüzde 40-50'lere çıkıyor. Bu çalışmanın en önemli sonucu ise
Kovid'e özel bir deri bulgusunun olmadığının ortaya çıkması. Yani örneğin
kızamıkta, ağız içerisinde azı dişinin kenarında ufak bir döküntü olduğu zaman
hemen aklımıza kızamık gelir ve testleri o yönde de ilerletiriz. Ama Kovid için
bu tarz özel cilt bulgularını tespit edemedik. Yani ateş, öksürük nefes darlığı
gibi Kovid'e spesifik diğer belirtiler eşlik etmiyorsa derideki belirtiler tek
başına Kovid'i düşündürtmüyor""STRESE YA DA TEDAVİDE KULLANILAN
İLAÇLARA BAĞLI DA GELİŞEBİLİYOR"Hastalarda meydana gelen cilt
hastalıklarının Kovid'in kendisinden ziyade hastanede yatmaya bağlı stres ve
izole bir tedavi şekli almış olmalarından kaynaklanabileceğini de anlatan Doç.
Dr. Kutlubay, sözlerini şöyle noktaladı: "Bu hastalar zaten Kovid
oldukları için ona bağlı stresleri artıyor. Ölüm korkusu da yaşayabiliyor
insanlar. Depresyona girebiliyorlar birtakım metabolizma dengeleri
bozulabiliyor bu nedenle. Ayrıca sitokin fırtınası nedeniyle birtakım hücresel
olaylara neden olabiliyor vücutta; bu da deri hastalıklarını tetikleyebiliyor.
Ayrıca tedavide kullanılan ilaçların yan etkilerine bağlı olarak da döküntüler
meydana gelebiliyor. Bu farkların dikkatlice ayırt edilerek hastaların
değerlendirilmesi gerekiyor."